Mnogość śrub dostępnych na rynku wynika z tego, że połączenia śrubowe są bardzo różne, a ich skuteczność zależy od wielu czynników. Śruby dzielą się m.in. pod względem kształtu łba, budowy trzpienia, stopnia gwintowania, zakończenia trzpienia, budowy czopa, rodzaju gniazda oraz istnienia dodatkowych elementów. W tym wpisie postanowiliśmy przyjrzeć się śrubom pasowanym.
Śruby pasowane mają charakterystyczną budowę – pod łbem znajduje się odcinek gładki, który ma większą średnicę od odcinka gwintowanego. W celu użycia śrub pasowanych podczas montażu trzeba rozwiercić otwór do średnicy ich trzonu. Składa się to z dwóch etapów. Pierwszy to stworzenie otworu o średnicy mniejszej, a drugi polega na rozwierceniu go do właściwego wymiaru. W przypadku śrub zwykłych oraz dociskowych przykręcanie wpływa ściskająco na łączone elementy. Połączenie pasowane przeznaczone jest do przenoszenia sił poprzecznych, czyli nacisku i ścinania powierzchniowego, które wywierane jest na powierzchnię trzpienia śruby. Zastosowanie nakrętki zabezpiecza śrubę przed wypadnięciem. Choć wykonanie takich połączeń zajmuje więcej czasu, są one niezbędne wtedy, gdy wymagana jest redukcja przemieszczania w styku. Śruby pasowane najczęściej wykonuje się z wysokiej jakości stali węglowej. Mogą być dodatkowo ocynkowane lub galwanizowane, co zwiększa możliwości zastosowania. Producenci przeważnie oferują je w kilku klasach wytrzymałości.
Śruby pasowane występują w różnych wersjach łba i gniazda, choć najczęściej spotyka się je z łbem sześciokątnym i walcowym z gniazdem przeznaczonym do kluczy imbusowych. Różny jest także poziom gwintowania. W zależności od zastosowania gwint może być krótki lub długi. Śruby pasowane stosuje się tam, gdzie wymagana jest dokładność pasowania. Sprawdzają się przede wszystkim przy budowie maszyn, w których pasowanie elementów jest niezbędne w celu osiągnięcia mniejszych luzów podczas pracy. Skutkuje to stabilnym połączeniem, które nie będzie się wyrabiać w trakcie długotrwałego używania maszyny. W przypadku zakupów detalicznych nabywcy są ograniczeni do oferty wybranych sklepów. Natomiast przy zakupie śrub z myślą o produkcji maszyn i urządzeń powinni uwzględniać obowiązujące normy jak ustanowioną przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną normę ISO 7379 opisującą śruby pasowane, DIN 609 dotyczącą śrub pasowanych z łbem sześciokątnym z gwintem długim oraz DIN 610 do śrub pasowanych z łbem sześciokątnym z gwintem krótkim.
